खरंच «END OF AN ERA» — केरळचे माजी मुख्यमंत्री आणि ज्येष्ठ साम्यवादी नेता वी. एस. अच्युतानंदन यांचं निधन; ‘कॉमरेड VS’ गेल्या ८० वर्षांच्या संग्रहित राजकीय जीवनाने केरळ आणि भारताच्या वाम विचारधारेवर अमिट ठसा उमटवला आहे. त्यांनी १०१ व्या वर्षी २१ जुलै २०२५ रोजी बहुउद्देशीय काळानंतर अंतिम श्वास घेतला.
🕊️ मुख्य माहिती:
जन्म व प्रारंभिक जीवन: केरळच्या अलप्पुझा जिल्ह्यातील पुँनाप्र गावात २० ऑक्टोबर १९२३ रोजी जन्म; गरिबीमुळे वयाच्या अल्पवयात शिक्षण सोडावे लागले .
राजकीय आरंभ: १९४० मध्ये कम्युनिस्ट पार्टीत प्रवेश; आत्मघाती कारवाई, भूमिहक्कांसाठी लढा, अंडरग्राउंड आंदोलन तसेच तुरुंगवास अशा अनेक अनुभवातून राज्य आणि देशाच्या राजकारणात स्थान.
कारकीर्द व पदे:
१९८०–९२: केरळ CPI(M) स्टेट सेक्रेटरी
२००६–११: मुख्यमंत्री, केरळ (तमकवर्गीय नेता म्हणून पहिले कम्युनिस्ट CM)
१५ वर्षे विरोधी पक्षनेता
२०१६–२१: प्रशासकीय सुधारणांसाठी राज्य आयोगाचे (ARC) अध्यक्ष
📌 विरुद्ध लढा व सामाजिक बांधीलकी:
भ्रष्टाचाराविरुद्ध आंदोलन (उदा. र. बालकृष्ण पिल्लै यांच्यावर कारवाई)
भू–हक्क व पर्यावरण संरक्षक: मुण्णारच्या भूमी मुक्ती मोहिमेत पुढाकार
विरोधी वक्ता व तिटक व्यक्तिमत्त्व: २००८ च्या २६/११ नंतर एक NSG शौरवीराच्या घराबद्दल केलेल्या ‘डाग’ टिप्पणीनं वाद निर्माण केला होता.
🕯️ शोक आणि अंतिम सोपस्कार:
२८ दिवस कार्डियाक अ‍ॅरेस्टनंतर ३.२० PM, २१ जुलै २०२५ रोजी थिरुवनंतपुरममधील SUT हॉस्पिटलमध्ये निधन
जनता अभिवादन: २२ जुलैपासून केरळमध्ये तीन दिवस राज्य शोक घोषित, सरकारी कार्यालये बंद; सार्वजनिक सभा विविध स्थळांवर
अंतिम संस्कार: २३ जुलै, अलप्पुझा जिल्ह्यातील व्हालिया चुडुकाडू येथे रात्री दहाणापर्यंत शोकसभा; प्रातःच अंत्यसंस्कार.
🧭 आश्चर्यकारक वारसा:
८० वर्षांची राजकीय सेवा, सामाजिक न्यायासाठी अखंड लढा
वाम विचारधारेचा अंतिम कालखंडातील मुखवटा
आदर्श, कर्तृत्वशीलता आणि सार्वजनिक जीवनाचा उदाहरण
📝 निष्कर्ष:
वी. एस. अच्युतानंदन यांचं निधन म्हणजे केवळ एका नेत्याचा अंत नाही, तर केरळ आणि भारतीय वाममताची एक दारुण पर्वाची समाप्ती आहे. त्यांच्या पर्यायी भूमिकेत ते ‘लोकांच्या आवाजाचे प्रतीक’, ‘अनुकरणीय शोषितांचे संरक्षक’ म्हणून ते कायम स्मरणात राहतील.